Marten van der Hem ( 1913- 1993)

Marten van der Hem, geboren in 1913 in Raerd, leerde al vroeg het kaatsen van zijn oudere broer en van een arbeider op de boerderij. Op tienjarige leeftijd won hij zijn eerste prijs. Voor de verste bovenslag kreeg hij toen een oranjekoek. Spoedig zouden meer prijzen volgen, want hij was destijds een uitblinker in de jongenscategorie en op de Freulepartij van 1930 zou dit in een tweede prijs tot uitdrukking komen.

Van der Hem, die opslager was, was een rustige en bescheiden kaatser, die op het voeteneind van het kaatsgebied woonde. Hij zou een ambassadeur voor de kaatssport in die omgeving worden. Hij ging altijd op de fiets naar de kaatspartijen toe. Dus al vroeg op pad, soms wel drie uur voordat de wedstrijd begon, want naar Holwerd of Ternaard was wel vijftig kilometer. De kaatspartijen in die tijd waren ’s avonds omstreeks zeven uur afgelopen, dan weer op de fiets terug en om tien uur dus weer thuis. En dan op zondag opnieuw naar een kaatspartij.

Van der Hem mocht graag kaatsen op partijen waar sfeer en veel publiek was, zoals op de PC. In 1932 won hij hier de vierde prijs, maar er had meer ingezeten. In de halve finale werden de spelers verrast door een butler die met een blad met thee op het veld verscheen. Liep voor dit ‘intermezzo’ alles nog op rolletjes, na de thee was het ritme en de concentratie weg en verdween ook de voorsprong als sneeuw voor de zon en werd alsnog verloren.

Voor de PC van 1934 begon deed een wolkbreuk het veld in een zwembad veranderen en moest de brandweer al het water eerst van het veld verwijderen voor er weer gekaatst kon worden. Na een enerverende finale met alles aan de hang, behaalde Van der Hem de eerste prijs werd tot koning gekroond. In 1940 won hij de PC voor de derde maal.

Ook op internationale wedstrijden, zoals in Parijs en Namen, was hij een zeer bruikbare kracht. Van der Hem was ook op schaatsgebied een ster. In de strenge winter van 1929 won hij vele kortebaanwedstrijden en mocht dat jaar drie gouden horloges als prijs in ontvangst nemen. Een spierscheuring maakte een eind aan zijn schaatsloopbaan. Ook het schaakspel was een grote passie van hem. Hij hield zich in hoofdzaak bezig schaakproblemen in de kranten en zond zelf ook wel eens schaakproblemen in. Die werden zelfs in Amerika en Rusland gepubliceerd. Na zijn kaatscarrière in 1948 werd Van der Hem, werkzaam op het Landbouwhuis te Leeuwarden, nog lid van de technische commissie en van de strafcommissie en ook trad hij als scheidsrechter op. Marten van der Hem overleed in 1993 in Leeuwarden.